کراتوزیس پیلاریس چیست؟
کراتوز پیلاریس یا اختلال پوست مرغی یک شرایط متداول پوستی است که ناشی از ژنتیک بوده و به دلیل تجمع کراتین در فولیکول های مو ایجاد می شود. کراتوز پیلاریس سبب بروز جوشها و زائدههای کوچک بر روی پوست میشود که این جوشها یا تکههای زائد درواقع سلولهای مرده پوست هستند که به فولیکول مو متصل شدهاند که در برخی موارد ممکن است قرمز و یا قهوهای باشند. این مشکل میتواند در قسمتهای مختلف بدن مانند رانها، باسن،بازو و روی صورت رخ دهد. اصطلاح لاتین کراتوزیس به معنای پوسته پوسته و پیلاریس به معنای مو است. کراتوز پیلاریس معمولا در دوران کودکی شروع می شود، اما در سنین نوجوانی و بزرگسالی آشکارتر میشود. این وضعیت پوستی بیخطر بوده و عفونی نیست بنابراین توسط باکتری یا قارچ ایجاد نمیشود.
دلیل ایجاد کراتوز پیلاریس
دانههای ریزی که در پوست مرغی مشاهده میکنید، در حقیقت تودههایی از سلولهای مرده و کراتین پوست هستند. کراتین پروتئینی است که از پوست در برابر عفونت ها و سایر موارد مضر محافظت می کند. این پدیده زمانی رخ میدهد که سلولهای مردهی پوست بجای پوسته شدن و ریختن، در منافذ پوست گیرده کرده و محبوس شوند و در نتیجه فولیکول مو را مسدود کنند. این برجستگیها ممکن است با جوش اشتباه گرفته شوند. این عارضه پوستی اغلب پس از کندن مو در زنان رخ می دهد و برای مدت طولانی روی پوست باقی می ماند.هنوز دلیل اینکه چرا برخی افراد دچار کراتوزپیلاریس میشوند و برخی دیگر خیر مشخص نشده است. دلیل این امر میتواند یک عامل ژنتیکی باشد به این معنی که ژنهای شما میتوانند در شانس ابتلا به این بیماری تأثیرگذار باشند. اگر پوست خشکی دارید، احتمال ابتلا به کراتوز پیلاریس بیشتر است. معمولاً در ماه های زمستان که رطوبت کمتری در هوا وجود دارد، این دانههای ریز بدتر میشوند و ممکن است در تابستان پاک شود.
اغلب افراد مبتلا به بیماری های پوستی خاص، از جمله اگزما (که درماتیت آتوپیک نیز نامیده می شود) را تحت تاثیر قرار می دهد.
سه شکل کراتوز پیلاریس وجود دارد:
- کراتوز پیلاریس پایه ای
در پشت بازوها، روی صورت یا ران ها دیده می شود. در تابستان و زمانی که هوا گرم است ضعیف میشود یا ناپدید میشود و در زمستان که میزان رطوبت کم است، تشدید میشود.
- کراتوز پیلاریس قرمز
روی گونه ها دیده می شود و اغلب اسکار ایجاد می کند.
- کراتوز پیلاریس اکتسابی
این یک واکنش پوستی است که در اثر تماس با یک ماده محرک (مواد آرایشی، روغنهای معدنی، قطران و غیره) ایجاد میشود.
علائم اختلال کراتوزیس پیلاریس
شایع ترین علامت کراتوزیس پیلاریس، پدیدار شدن دانههای ریز قرمز یا سفید رنگ بوده که ناشی از تجمع سلولهای مرده ی پوست میباشد. از دیگر علائم پوست مرغی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خارش یا تحریک پذیری پوست
- خشکی پوست
- قرمزی یا صورتی بودن پوست اطراف برآمدگی ها به میزان اندک (ممکن است شبیه جوش یا بثورات پوستی باشند)
- در زمستان یا در شرایط آب و هوایی خشک بیشتر قابل توجه هستند.
- به جز برخی از خارش های احتمالی، کراتوز پیلاریس درد ندارد و بدتر نمی شود.
کراتوز پیلاریس در چه افرادی رایج است؟
عارضهی پوست مرغی در افرادی که دارای شرایط زیرهستند، بیشتر است:
- پوست خشک
- اگزمای پوستی
- دیابتی
- ایکتیوز
- کم کاری تیروئید
- تب یونجه
- چاقی
- زنان
- کودکان یا نوجوانان
- اصل و نسب سلتیک
هر کسی ممکن است مستعد ابتلا به این عارضه پوستی باشد؛ اما بیشتر در کودکان و نوجوانان شایع است. کراتوز پیلاریس اغلب در اواخر دوران نوزادی یا در دوران نوجوانی شروع میشود. معمولاً در اواسط دهه ۲۰ سالگی برطرف میشود و بیشتر موارد تا سن ۳۰ سالگی کاملاً از بین میروند. تغییرات هورمونی میتواند در دوران بارداری برای زنان و در دوران بلوغ برای نوجوانان باعث ایجاد آن شود. کراتوز پیلاریس در افراد با پوست روشن بیشتر شایع است.
کراتوز پیلاریس به احتمال زیاد در نواحی زیر از بدن رخ می دهد:
- بازوها: اغلب ناحیه آسیب دیده که ممکن است برجستگی ها بیشتر قابل توجه باشد.
- ران ها: یکی دیگر از قسمت های رایج، به ویژه در قسمت جلویی و بیرونی ران ها میباشد.
- باسن: برجستگی ها ممکن است در کل باسن یا به صورت تکه های موضعی ظاهر شوند.
- گونه ها (کمتر رایج): کراتوز پیلاریس همچنین می تواند گونه ها را، به ویژه در کودکان، تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است باعث قرمزی و التهاب شود.
درمان کراتوز پیلاریس
راه حل اختصاصی تحت عنوان درمان پوست مرغی وجود ندارد و از آنجایی که مضر نیست پس از بروز آن، معمولا منتظر ماندن برای از بین رفتن آن به صورت طبیعی تنها راه حل است. برای برخی از افراد، دانههای به وجود آمده بهخودیخود از بین میروند یا در حدود سن ۳۰ سالگی کمتر میشوند. ممکن است متوجه شوید که این دانهها در فصل تابستان از بین میروند و فقط در زمستان ظاهر میشوند. با این حال، برخی اقدامات میتواند در کنترل و بهبود آن موثر باشند. درمانهایی که پزشک شما ممکن است توصیه کند شامل موارد زیر میباشند:
- لوسیون ها یا کرم های مرطوب کننده
برای درمان پوست مرغی ترکیبات مرطوب کننده برای بهبود خشکی و خارش پوست استفاده میشوند. این مرطوب کنندهها همچنین میتوانند به از بین بردن بافت مرده پوست و جلوگیری از مسدود شدن فولیکولهای مو نیز کمک کنند.
- لایه بردارهای موضعی
لایه بردارهای موضعی سلول های مرده پوست را از سطح پوست شما پاک می کنند. لایه بردارهای موضعی عبارتند از کرم هایی که حاوی آلفا هیدروکسی اسید، اسید لاکتیک، اسید سالیسیلیک یا اوره میباشند.
اسیدها ممکن است باعث قرمزی یا سوزش خفیف شوند، بنابراین برای کودکان خردسال توصیه نمی شود.
- رتینوئیدها
رتینوئیدهای موضعی مرتبط با ویتامین A به جلوگیری از گرفتگی فولیکول های مو کمک می کنند. این محصولات شامل محصولاتی با ترکیبات ترتینوئین (Atralin، Avita، Renova و Retin-A) و تازاروتن (Avage، Tazorac . . .