آفتاب سوختگی، نوعی آسیب پوستی است که ناشی از تماس پوست با پرتو فرابنفش خورشید (UV) است. پوست آفتاب سوخته، ملتهب، قرمز، دردناک و حساس میشود و در لمس احساس گرما میکند. معمولاً بعد از آفتاب سوختگی، پوست چند روز پوسته پوسته میشود و بعد از چند هفته بهبود مییابد. همچنین آفتاب سوختگی خطر ابتلا به سرطان پوست را بالا میبرد.
ممکن است چند روز طول بکشد تا آفتاب سوختگی از بین برود اما با انجام اقدامات مراقبتی مانند مصرف مسکن و خنک کردن پوست میتوانید اثرات آفتاب سوختگی را کاهش دهید و مدت زمان درمان را کوتاهتر کنید.
پیشگیری از آفتاب سوختگی بسیار مهم تر از درمان است. بایستی در تمام طول سال با استفاده از کرم ضدآفتاب و سایر وسایل محافظت از نور مانند کلاه نقاب دار و دستکش، از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنیم. محافظت از پوست به ویژه هنگامی که در فضای باز هستید، حتی در روزهای سرد یا ابری بسیار مهم است.
علائم آفتاب سوختگی
علائم آفتاب سوختگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- التهاب پوست
- پوست در لمس احساس گرما میکند
- درد ، حساسیت و خارش
- تورم
- تاول های کوچک و پر از مایع که ممکن است بترکند
- سردرد ، تب ، تهوع و خستگی در صورت آفتاب سوختگی شدید
- احساس درد یا خشکی در چشمها
هر قسمت از بدن که در معرض آفتاب است — از جمله لاله گوش ، پوست سر و لب — می تواند آفتاب سوخته شود. حتی در مناطق پوشیده شده نیز امکان آفتاب سوختگی وجود دارد. به عنوان مثال ، لباس دارای بافت نازک، نور ماوراء بنفش را از خود عبور میدهد. چشم هایی که به نور UV خورشید بسیار حساس هستند نیز می توانند آسیب ببینند.
علائم آفتاب سوختگی اغلب در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر می شوند.
در عرض چند روز ، بدن ممکن است با لایه برداری لایه بالایی پوست آسیب دیده ، خود را بهبود بخشد. آفتاب سوختگی شدید ممکن است چند روز طول بکشد تا بهبود یابد. هر گونه تغییر در رنگ پوست معمولا با گذشت زمان از بین میرود.
انواع آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگیها بر اساس شدت آسیب پوست دستهبندی میشوند. دو نوع رایج آفتاب سوختگی عبارتند از:
- آفتاب سوختگی درجه یک: در این نوع عارضه، آسیب تنها به به لایه بیرونی پوست وارد میشود. این نوع از سوختگی معمولاً طی چند روز تا یک هفته بدون اینکه به درمانی نیاز باشد خوب میشود. با این حال درمان خانگی آفتاب سوختگی میتواند کمک کند.
- آفتاب سوختگی درجه دو: آسیب ناشی از اشعه آفتاب به لایه داخلی پوست که «درم» نامیده میشود میرسد. این آسیب ممکن است باعث ایجاد تاول شود. در این حالت، ممکن است هفتهها طول بکشد تا مشکل پوستی ایجاد شده، بهبود یابد و ممکن است نیاز به درمان پزشک داشته باشد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر علائم زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالای 103 درجه فارنهایت (39.4 درجه سانتیگراد) با استفراغ
- ایجاد تاول در صورت ، دست ها یا اندام تناسلی
- تورم شدید در ناحیه آسیب دیده
- کمآبی بدن
- هرگونه علائم عفونت مانند تاول های چرکی
- درد ، سردرد ، سرگیجه ، تهوع ، تب یا لرز
- اگر با وجود مراقبت های خانگی بدتر شوید
- درد چشم یا تغییر بینایی
علل آفتابسوختگی
آفتاب سوختگی ناشی از قرار گرفتن بیش از حد پوست در معرض نور ماوراء بنفش (UV) است. نور UV ممکن است از خورشید یا منابع مصنوعی مانند لامپ های خورشیدی و تخت های برنزه کننده باشد.
UVA طول موجی از نور است که می تواند به لایه های عمیق پوست نفوذ کند و با گذشت زمان منجر به آسیب پوست شود.
UVB طول موجی از نور است که به طور سطحی به پوست نفوذ میکند و باعث آفتاب سوختگی میشود.
نور UV به سلول های پوست آسیب میرساند. سیستم ایمنی بدن با افزایش جریان خون به مناطق آسیب دیده واکنش نشان میدهد که باعث التهاب پوست (اریتم) معروف به آفتاب سوختگی میشود.
در روزهای سرد یا ابری نیز ممکن است آفتاب سوختگی رخ دهد. سطوح مانند برف ، شن و آب می توانند اشعه ماوراء بنفش را منعکس کنند و پوست را نیز بسوزانند.
عوامل خطر آفتاب سوختگی
عوامل خطر برای آفتاب سوختگی عبارتند از:
- داشتن پوست سفید و موهای قرمز
- داشتن سابقه آفتاب سوختگی
- زندگی یا تعطیلات در جایی آفتابی ، گرم یا در ارتفاع بالا
- کار در فضای باز
- شنا کردن یا پوست مرطوب، زیرا پوست مرطوب بیشتر از پوست خشک میسوزد
- قرار گرفتن پوست محافظت نشده به طور منظم در معرض نور UV از نور خورشید یا منابع مصنوعی مانند تخت های برنزه کننده
- مصرف دارویی که احتمال آفتابسوختگی شما را بیشتر میکند (داروهای حساس کننده به نور)
عوارض آفتابسوختگی
قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید و مکرر که منجر به آفتاب سوختگی میشود ، خطر ابتلا به سایر آسیبهای پوستی و برخی بیماریها را افزایش میدهد. این موارد شامل پیری زودرس پوست، ضایعات پیش سرطانی پوست و سرطان پوست است.
- پیری زودرس پوست شما
قرار گرفتن در معرض آفتاب و آفتاب سوختگی های مکرر روند پیری پوست را تسریع میکند. تغییرات پوستی ناشی از نور ماوراء بنفش را فوتوایجینگ مینامند. نتایج فوتوایجینگ شامل موارد زیر میباشد:
- تضعیف بافتهای همبند، که قدرت و انعطاف پذیری پوست را کاهش میدهد
- چین و چروکهای عمیق
- پوست خشک و خشن